بانو امین مدرسه علمیه بانو امین(ره) زیر نظر مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران استان تهران

بسم الله الرحمن الرحیم

#5 ?

واز اینجا معلوم میشود بیان عظیم مولی الموحدین که فرمود من چشم بینای خداوند و گوش شنوای او و دست کرم حقتعالی هستم و اینکه فرمود “من درب خیبر را نه به قوت بشری بلکه به قوت رحمانی کندم” .

 و وقتی ما صفات حق رادر مظاهر الاهی دیدیم و چشم قلب ما باز شد، اولیاء خدا را به ان صفات ملکوتیه ی الاهی مشاهده میکنیم و به قدر شناختن انها خدا را میشناسیم، چنانچه امام صادق علیه السلام فرموده *"بنا عبدالله و بنا عرف الله"* .

? کسی گمان نکند که شناختن علی علیه السلام از جهت کمالات بشریه به عینه شناخت حق تعالی است خیر خداوند منزه و مبرا از صفات ممکنات است، بلکه مقصود ان است که حضرت را از جهت ملکوتی و قرب معنوی به حقتعالی اگر بشناسی خدا را شناخته ایی!

*خلاصه* : محبت و معرفتی که به عینه محبت و معرفت خداست، محبتی است که از روی معرفت به مقام ولایت و امامت باشد و آن محبت است که هیچ معصیتی، ضرر به ان نمیزند *(حب علی حسنه لا تضر معه السیئه)* و دوستی علی مانع از این است که شخص مرتکب معاصی شود چرا که قلبی لایق محبت است که از آلایش طبیعت پاک شده و گناه را نمیپذیرد. صص 27 الی 44

#6 ?

*فایده دوستی و محبت حضرت مولی الموحدین چیست؟و محل این محبت کجاست؟*

بانو ابتدا محبت را معنا کرده و اقسام ان را ذکر مینمایند:

?*محبت* جاذبه ایی عمومی و میلی فطری است که تمام ذرات عالم را فرا گرفته ، منتهی الامر در هر موجودی به گونه ایی مخصوص و ملایم با طبع او بروز میکند .

?محبت انواع و مراتبی دارد و تقسیم به محبت *طبیعی، حیوانی، انسانی و روحانی* میشود.

ان زمان که از محبت خداوند و انبیاء و اولیائش بحثی به میان می اید منظور همان محبت روحانی است که منشا قوه ملکوتی و جاذبه ی الاهی و رحمانی است و با آن انسان میل به عالم مجردات میکند و منبعث از صفت رحمانیت است. خلق خداوند هم از محبت رحمانی الاهی حاصل شده که در حدیث است که *گنج پنهان بودم دوست داشتم شناخته شوم پس موجودات را خلق کردم .*

?قدر و قیمت هرکس به قدر و قیمت میلی است که در نهادش موجود است و معیار صحیح برای شناختن انسان که در چه رتبه و مقامی است میل و محبت اوست.

?بیان شد که محبتی که از روی معرفت به مقام نورانیت ان سرور باشد به عینه محبت حقتعالی است ، و *فوائد محبت* حضرت را نمیتوان احصا کرد زیرا محبت به او محبت به خداست .

آیا میتوان فوائد محبت به خدا را به شمارش در اورد؟

 این محبت همدوش با ایمان است و محل این محبت روح انسان است نه نفس حیوانی او، اگرچه اول مرتبه محبت، میل نفس است، لکن اخر درجه ی ان این است که به تمام قوا ومشاعر، نور احدی و وجود ازلی و ابدی را مشاهده کند و به طرفه عینی از خدایش غافل نگردد.و انوقت به نور حقتعالی محمد و ال اورا میشناسد چون باریتعالی آنها را در کمال دوستی و محبت، دوست میدارد.

➖پس از این که باب اول و بخشهای ان را بانو به کتابت دراوردند *باب دومی* را با عنوان خصوصیات حضرت باز میکنند که خود شامل چند بخش است:

➖بخش اول را به بیان افضلیت علی علیه السلام از جمیع انبیاء میپردازند.

➖بخش دوم فضائلی مخصوص به خود آن حضرت است.

 ➖بخش سوم در بیان این است که ایشان قسیم بهشت و جهنم است.

سوال * چگونه امام از پیامبر میتواند افضل باشد؟?

ایشان جواب را چنین میفرمایند.

 بلی امام در دو صورت از پیامبر افضل نیست:

 *اول* انکه جانشین ان پیامبر باشد.

 *دوم* ان که پیامبر و امام در یک زمان باشند ، زیرا پیامبر هر زمانی باید در تمام جهات اشرف و افضل از مردمان همان زمان باشد.

 اما به چند دلیل میتوان ثابت کرد که *ایشان افضل از تمام پیامبران* است .

 انشالله دلایل عقلی و نقلی بانو را ذکر خواهیم کرد.تا انتهای ص 50

 ادامه دارد…

 بسم الله الرحمن الرحیم

#4 ? 

مطلب سوم از باب اول کتاب مخزن الئالی *در معرفت حضرت امیر علیه السلام به مقام نورانیت*

مقام نورانیت امام یعنی ولایت مطلقه امام

نفوس قدسیه محمد و آل او صلوات الله علیهم اجمعین از شدت تجرد واسطه حق تعالی برای رساندن تمام فیوضات به خلق می باشند . از پرتو وجود انها خداوند خلایق را خلقت فرموده و چون حضرت امیر به منزله ی نفس پیامبر است ، پس هر فضیلتی غیر از مرتبه ی رسالت را علی علیه السلام هم داراست.

این طور شناختن بعینه شناختن حق تعالی است. برای درک این مطلب مقدماتی چند باید ذکر شود:

➖انسان کامل دارای مقامات و کمالاتی است.

?اول کمال وی *کمال طبیعی* و اعتدال طبیعت مزاج اوست . نفس و بدن اگر چه به حسب ذات و حقیقت ، متباینند اما به اعتبار وجود با هم سنخیت و اتحاد داشته و در یکدیگر تاثیر میکنند.  اگر مزاج او معتدل و بدن سالم باشد قوای طبیعیه انسان قوی و محکم است.

? اینکه پیامبر و ائمه اطهار به موت طبیعی دنیا را وانگذارده اند، بلکه به سبب شهادت از دنیا رفته اند این است که مزاج ایشان در منتها درجه ی کمال است و راز طول عمر امام زمان عج نیز همین است.

?دوم مرتبه ی کمالی انسان کامل، *کمالات نفسانیه* است. یعنی در اخلاق حسنه و ملکات پسندیده سرآمد مردم زمانش است .

? سوم *کمال روحانی* است. عمده چیزی که باعث کمال روح میشود مقام عبودیت است.

➖ *مقام عبودیت* که با اعراض از دنیا و به جا اوردن طاعات و تهذیب اخلاق و توجه به حق تعالی با تمام وجود و با حالت حضور پیدا میشود و در این حالت شخص آثار و صفات حق را در خود مشاهده میکند و بعد در آینه وجود انبیاء و اولیاء تمام مظاهر ملکوتیه را میابد و کمی پیشتر رود خداوند را در آینه وجود همه موجودات مشاهده میکند. به گونه ایی که خداوند را موجود حقیقی میابد و همه موجودات را آینه ی او .

?هر کس بخواهد چنین حالت حضوری پیدا کند باید چیزهایی که او را از حقتعالی باز میدارد بشناسد و از ان اعراض کند و از جهت کمال ذاتی خداوند، طالب او باشد ، نه از جهت انتفاع خود از او،  تا عشق و محبت بالا گیرد .

کسی که به این مقام رسد به *مقام عبودیت* رسیده و به صفات الاهیه متخلق میگردد و سپس به مقام ربوبیت منتقل میگردد و عالم به علم او و قادر به قدرت الاهی گشته و به اذن خدا در مادیات تصرف میکند.

? عبودیتی که حقیقت ان ربوبیت است عین تذلل و بندگی است زیرا عابد فقط یک موجود مطلق را که احاطه بر جمیع موجودات دارد، می بیند و ربوبیتش به این معناست که آثار حق در وجودش ظاهر میگردد و مظهر تام وجود الاهی شده و کارهای خدایی میکند.

ادامه دارد…

بسم الله الرحمن الرحیم

#3 ? 

 *مقصود از محبت امیرالمومنین (علیه السلام) محبت به مقام امامت و ولایت است*.

 بانو با دو دلیل *عقلی و نقلی* این مطلب را اثبات میکنند.

? *دلیل اول* هر فرد عاقلی میداند که این همه فضائلی که از ان سرور در اخبار رسیده فقط از جهت کمالات نفسانیه و طبیعیه ایشان نیست ، چه بسا بعضی از این کمالات در بعضی از افراد بشر ظاهر شده است، مثل سخاوت حاتم طایی و عدالت انوشیروان و…. و اگر منشاء وجوب دوستی فقط کمالات نفسانی و طبیعی باشد پس به حکم الاهی باید محبت به چنین افرادی اگر چه کافر باشند واجب باشد. مثلا وجوب دوستی و محبت با کسی که دارای جمال و یا تناسب در گفتار و فصاحت و یا اعتدال اخلاق و دارای عدالت هستند نیز باید ثابت باشد ولی چنین نیست. اگرچه هر کمال طبیعی مثل جمال و یا کمال نفسانی مثل صفات حسنه باعث محبت می شود ، اما آنچه که همدوش محبت حق تعالی است و و از عذاب الاهی ایمن میگرداند ، آن چنانکه در احادیث محبت به مولا چنین آمده، به جهت این امور طبیعی و نفسانی نیست، بلکه محبت از روی معرفت به مقام نورانیت و امامت، چنین فائده هایی را دارد که از عذاب میرهاند.

?البته این دوستی اگر عوامانه هم باشد، اگر چه این کمترین درجه محبت است لکن اگر مردم در این محبت صادق باشند، باز هم باعث اتصال و قرب به حضرت حق میگردد. زیرا محبت جاذبه ی الاهی است و به هر حال سبب اتصال معنوی بین محب و محبوب است. والبته هر چه معرفت بیشتر، محبت هم بیشتر میگردد و در نتیجه درجه ی محب هم بالا میرود.

? *دلیل دوم* دلیل نقلی است و بانو باذکر چند خبر ثابت میفرمایند که این محبت از نوع محبت به مقام ولایت است.

مفضل از امام صادق علیه السلام سوال می نماید که علی بن ابی طالب به چه جهت قسمت کننده ی بهشت و جهنم است؟ ایشان میفرمایند که به جهت اینکه دوستی او ایمان و بغض او کفر است و بهشت برای اهل ایمان و جهنم برای اهل کفر خلق شده است.

سوال و جواب ادامه میابد تا این مرحله که سوال میشود: آیا انبیاء و اوصیاء هم حضرت علی را دوست داشتند؟

 حضرت بعد از بیان طولانی میفرمایند آیا جایز است کسی را که خدا و پیامبر آخر الزمانش او را دوست دارند انبیاء و اوصیاء، او را دوست نداشته باشند؟

مفضل با این احتجاج، جواب خود را دریافت نموده و بانو هم با این بیانات ثابت مینمایند به دلیل اینکه زمان وجود انبیاء و اوصیاء، حضرت امیر، وجود جسمانی نیافته بود که انبیاء و اوصیاء جسم او را دوست بدارند، پس منظور از دوست داشتن او محبتی است که به مقام روحانیت و ولایت او داشته اند. صص15 الی 27

اما این *مقام نورانیت* که بانو از ان صحبت میکند چه مقامی است؟

ادامه دارد…

 بسم الله الرحمن الرحیم

#2? پس از مقدمه کتاب مخزن الئالی بانو در ابوابی چند مطلب اصلی خود را شروع میکنند و باب اول را به چند بخش تقسیم کرده و مطالب مهمی را ارائه میکنند .

از انجا که نام این باب را فضیلت محبت به امیرمومنان نام نهاده اند ابتدا اخبار و احادیثی را ذکر میکنند از پیامبر اکرم صلوات الله علیه که هم شیعه و هم سنی ان را به تواتر نقل نموده اند. و با دو دلیل محبت به مولا را واجب میدانند.

♦️اگر به نظر انصاف به این احادیث نظر افکنی هم عقلا و هم منطقا به این نتیجه میرسی که دوستی علی و اطاعت از او عین واجب الاهی است .

*اول* اینکه پیامبر طبق فرمایش الاهی از روی هوای نفس سخن نمیگوید بلکه هر چه گوید عین وحی است پس بدون دستور الاهی امر به محبت علی ع نمیکند .

*دوم*  اینکه میدانیم نسبت خداوند به ممکنات مساویست پس بدون سبب بعضی را بر بعضی ترجیح نمیدهد چون صدور کار قبیح از خداوند محال است لذا در وجود حضرت امیر حقیقت و کمالی پنهان بوده که خداوند امر به دوستی او نموده است و ان همان ولایت مطلقه است.

پس علاوه بر ثواب دکر فضائل علی که در مقدمه امد محبت به ایشان نیز خود فضیلتی است.

* گزیده و نمونه احادیثی که ایشان به طرق بسیار از شیعه و سنی نقل میفرمایند عبارت است از:

?حدیث قدسی *(ولایت علی بن ابی طالب حصنی فمن دخل حصنی امن من عذابی)*

? پیامبر ص اشاره نمود به علی و فرمود *(گوشت علی گوشت منست و خون او خون من و منزلت او نزد من به منزله هارون نزد موسی میباشد الا اینکه بعد من پیامبری نیست)*

? در کتاب نورالعیون نقل شده است پیامبر فرمود: *خداوند در شب معراج به زبان علی بامن خطاب کرد و من گفتم: پروردگارا! این خطاب از علی بود؟ یا تو خود خطاب فرمودی؟ پروردگار فرمود: ای احمد! من کسی هستم که شبیهی ندارم، تو را از نور آفریدم و علی را از نور تو خلق نمودم و بر باطن تو مطلعم و محبوبتر از علی نزد تو کسی را ندیدم ، پس به زیان او با تو تکلم نمودم تا وحشت تو را به امنیت مبدل نمایم*  .صص9تا15

 احادیث بیشماری در کتب شیعه وسنی است، اما به دلایل گنجایش اندک در کتاب، بانو کمی از ان بیشمار را به کتابت دراوردند و ماهم گزیده ایی را ذکر کردیم.

? حال این سوال پیش می اید منظور از محبت علی، محبت به شخص ان بزرگوار است؟ یا محبت و دوست داشتن ایشان به اعتبار مقام امامت و خلافت وی؟

جواب این سوال در بخش دوم باب اول کتاب امده است.

 ادامه داد…

در ادامه معرفی آثار و تألیفات ارزشمند مجتهده بانو امین(ره)، از این پس به صورت مستمر به معرفی  کتاب مخزن اللئالی در فضیلت مولی الموحدین به قلم استاد گرانقدر سرکار خانم صمدیان می پردازیم.

بسم الله الرحمن الرحیم

بانو دلیل نوشتن این کتاب را ادای نذری که در هنگام تشرف به نجف اشرف داشتند بیان کرده اند و کتاب را با مقدمه ایی مشتمل بر دو مطلب آغاز می کنند.

* مطلب اول* در بیان مختصری از احوالات حضرت امیر(علیه السلام) است و تقریبا ذکری شناسنامه ایی از اسامی و القاب و نام پدر ومادر و فرزندان را دارند. در اخلاق از ایشان به عنوان یتیم نواز و متواضع ذکر خیر دارند و میفرمایند او در وقت خلوت اطاعت، از شدت خضوع بی حس میگردیده و در وقت خدمت خانه، کارها را خود انجام میدادند و در وقت جنگ چابک بودند.

?حتی بانو زمان تاریخی وقت ولادت ایشان را بررسی کرده و نامی از پادشاه وقت شهریار پسر پرویز به جهت تحقیقی که در این باره کرده اند میبرند.

و *مطلب دوم* را در ثواب ذکر فضایل و مناقب علی بن ابی طالب و *ثواب شنیدن و نوشتن و حفظ کردن* ان عنوان میکنند و برای اینکه متن و پست حاضر اختصار خود را حفظ کند فقط به ذکر نمونه ایی از آن میپردازیم.

?ایشان به نقل از کتاب بحار مجلسی می فرمایند : پیامبر صلوات الله علیه و اله فرمودند خداوند فضائلی برای برادرم علی قرار داده که عدد ان را مگر خداوند کسی شمارش ان نمیتواند کند . کسی که فضیلتی از فضایل او را *گوید* در صورتی که معتقد به آن فضیلت باشد خداوند گناهان گذشته و آینده او را می آمرزد و کسیکه فضائل را *بنویسد* تا مادامی که رسم کتابت باقی است، همیشه ملائکه برای او طلب آمرزش می کند و کسی که فضیلتی را *بشنود* و یا *نظر* به کتابی کند که فضائل در آن نوشته شده خداوند گناهانی که به گوش یا چشم کرده است را می آمرزد.

ایشان به این وسیله خواستار قدم نهادن در طرق هدایت حضرت حقند و در کتابشان ذکر میکنند من اگر چه مدعی ان نیستم که بتوانم حتی شرح کوچکترین فضائل را بدهم ولی امیدوارم به این وسیله خداوند مرا از موالیان آن حضرت محسوب کند . اللهم ارزقنا?

➖بانو پس از ذکر این مقدمه مطلب اصلی را بیان میکنند که باب اول ان خود به 6 بخش تقسیم شده است……

➖کتاب در 290 صفحه نگارش شده که زمان انتشار ان توسط چاپ نشاط اصفهان در سال 1371 است. این مطالب برگرفته شده از 9 صفحه اول این کتاب است. بنا هم بربیان مختصری از مطالب زیبای این کتاب است که انشالله با عنایت خاصه بتوان ان را تا پایان ماه مبارک ادامه داد.

و من الله التوفیق.

ادامه دارد…